Kinderen en jongeren genieten dagelijks van wat de social media wereld te bieden heeft. Hier worden ze regelmatig blootgesteld aan reclames voor junkfood, snoep en frisdrank. Verleidingen die lastig te weerstaan zijn. Wij gingen Aan tafel met een groep kinderen en hun ouders. Wat voor voeding zien zij op social media? En wat doet dit met hen? Ook zetten we de feiten uit bestaand onderzoek voor je op een rijtje.
Er is werk aan de winkel: samen met content creators en de reclamewereld willen we de kracht van online inzetten. Want alleen samen maken we gezond gewoon.
Onze jongeren tussen de 7 en 18 jaar kregen de opdracht om gedurende 10 minuten screenshots te maken van de voeding die zij in hun tijdlijn voorbij zagen komen.
Kinderen en jongeren zien verschillende soorten Snackable Content:
Advertenties van bedrijven (fastfoodketens, ijs, chocolade en frisdrank -merken);
Supermarkten of merken die hun voedingsmiddelen op hun eigen accounts laten zien;
Posts waarbij iemand laat zien wat men eet/drinkt, zonder dat dit (zichtbaar) gesponsord is.
Gesponsorde posts of recepten van influencers waarbij zij specifieke producten aanprijzen (chips, pizza en waterfles -merken);
*Deze screenshots zijn gemaakt door kinderen tussen de 7 en 18 jaar tijdens het Gezonderzoek (1).
Ga verder met
Dat onze jongeren Snackable Content zien, is geen verassing. Tal van onderzoeken toonde al aan dat zowel kinderen als jongeren online geregeld (gesponsorde) content zien met eten en drinken.
Volgens de Reclamecode voor Voedingsmiddelen (RVV) (3) is reclame voor voedingsmiddelen gericht op kinderen tot en met 12 jaar helemaal niet toegestaan. Mede door de leeftijdsgrens in de gebruiksvoorwaarden van de social media platforms zijn advertenties en gesponsorde berichten van influencers of merken formeel gezien niet gericht op kinderen. Maar krijgen zij deze toch geregeld te zien.
En ondanks dat het mag. Kunnen we ons ook afvragen of Snackable Content bij jongeren wél gewenst is.
Ga verder met
Het zien van Snackable Content hangt samen met toegenomen keuze en daadwerkelijke inname van voedingsmiddelen bij kinderen (4-12)
Deze effecten zijn sterker onder jongere kinderen, aangezien zij niet over de cognitieve vaardigheden beschikken om zich tegen reclame te verdedigen (13).
Tieners met de leeftijd 12 tot 14 jaar zijn ook extra kwetsbaar voor reclame van ongezonde producten. Zij zijn onafhankelijker, zitten meer op internet dan jongere kinderen en hebben de mogelijkheden en middelen om producten uit reclames te kopen (13).
Onze jongeren geven aan dat zij wel eens eten of drinken kopen naar aanleiding van posts op social media. Producten die zij noemen: donuts, energy drinks, fastfoodketens, chips, chocolade en de waterfles.
Reclame heeft zowel effect op ongezond als gezond eetgedrag bij kinderen. Het vaak zien van een waterfles op social media heeft er ook voor gezorgd dat die juist heel populair is bij kinderen.
Ga verder met
Natuurlijk spelen ouders een belangrijke rol bij het gezond online zijn. Maar dat is niet altijd even makkelijk. Wat doet en ziet je kind online? Hoeveel impact heeft dit? Wat mag er? En vooral hoe ga je er als ouder mee om? Vragen die niet door alle ouders te beantwoorden zijn.
Ouders uit ons onderzoek vinden het in ieder geval frustrerend dat hun kinderen op social media zoveel (ongezond) eten en drinken voorbij zien komen. Ze kunnen zich voorstellen dat hun kind hierdoor wordt beïnvloed. Er zijn natuurlijk ook ouders die zich hier minder zorgen over maken.
Ga verder met
Het kabinet wil kindermarketing voor ongezonde voeding wettelijk beperken. Inzichten uit ons onderzoek tonen hiervoor de urgentie aan. Een positieve ontwikkeling dat het kabinet spreekt over een verbod op kindermarketing, dit is een stap in de goede richting. Maar een gezonde (online) leefomgeving krijgen we alleen voor elkaar als iedereen bijdraagt.
Het is voor ouders haast onmogelijk om kinderen niet in aanraking te laten komen met social media en de ongezonde verleidingen online. We kunnen ervoor zorgen dat ouders en kinderen mediawijzer worden. Een gezonde (online) omgeving krijgen we alleen voor elkaar als juist ook content creators, media- en reclamebureaus, platforms en (toekomstige) marketeers beter bewust zijn van hun impact op de gezondheid van kinderen.
- Marjon Bachra, Directeur bestuurder JOGG
Wil je je inzetten voor Gezondere Snackable Content? We gaan graag met je Aan tafel! Neem dan contact op met Jasper Oomen: jasper.oomen@jogg.nl.