Pilot leertraject voor wijkprofessionals in Utrecht-Zuid
Afgelopen voorjaar organiseerde JOGG samen met de gemeente Utrecht een pilot voor wijkprofessionals. Bedoeld om deze gemêleerde groep met elkaar te laten werken aan een gezondere leefstijl en omgeving voor kinderen in Utrecht-Zuid. ‘Bovenal ontzettend leuk, heel leerzaam, soms een eyeopener en heel erg toegesneden op de praktijk.’ De beoordeling kan eigenlijk niet positiever en enthousiaster. Deelnemer Marlies Bosch, sociaal makelaar in de wijk, vertelt wat de pilot haar heeft opgeleverd. Jeanne Gootzen, adviseur gezondheid voor de gemeente Utrecht, een van dé stuwende krachten achter de pilot, licht toe waarom voor de pilot gekozen is.
De pilot startte op een logisch moment. In Utrecht-Zuid, bestaande uit de buurten Lunetten en Hoograven, hoefde bepaald niet op nul begonnen te worden. Gootzen: ‘Er gebeurde al heel veel. Dit was een mooi moment om daarop voort te bouwen. Bovendien waren er bij verschillende organisaties nieuwe professionals gestart.’ En als derde noemen beiden corona. ‘Dat heeft onder andere het probleem van obesitas, met name op plekken waar dit al bovengemiddeld speelde, extra urgent gemaakt.’
Herkenning
De pilot was bedoeld voor professionals in de wijk die beroepsmatig allemaal in contact staan met jongeren en hun ouders, maar vanuit verschillende functies. Dat had volgens Bosch twee grote voordelen. ‘Ik heb daardoor extra ervaren dat we de verantwoordelijkheid voor heel grote, ambitieuze doelen delen.’ Tegelijk ervoer ze herkenning. ‘We komen vaak dezelfde dilemma’s tegen. Soms heel eenvoudig: wat doe je bijvoorbeeld als je een kind een zak chips in de speeltuin ziet eten? Moet je daar dan iets van zeggen? En zo ja, hoe dan? En soms is het gewoon complex.’
‘Het kan lastig zijn je rol af te bakenen. Soms is het ingewikkeld ‘los te laten’ of ‘door te verwijzen’. Tegelijk moet je er ook voor waken je rol té groot te maken. Je moet afbakenen. Je moet keuzes maken. Maar we doen het uiteindelijk wel samen.’
Gootzen: ‘Eigenlijk was er meer belangstelling voor de pilot dan ik van tevoren dacht. Er was duidelijk behoefte aan. Dat bleek uit de vele aanmeldingen: zestien, terwijl twaalf eigenlijk de max was. Heel belangrijk vond ik het dat het programma zo goed mogelijk zou aansluiten bij waar de professionals behoefte aan hebben. Daarom hebben we aan het begin de tijd genomen dat bij hen uit te vragen. Aan het begin van de pilot hebben we ervoor gezorgd dat de deelnemers ook goed van elkaar konden leren.’ Geen dichtgetimmerd schools programma dus, maar maatwerk. En samen op zoek gaan. Bijvoorbeeld naar het vinden van ‘de juiste woorden’ en na te gaan hoe al die partners samen, ieder vanuit zijn of haar eigen rol, toch – consequent en structureel – dezelfde boodschap kunnen uitstralen. ‘Een groot compliment aan cursusleiders Madeline van Riemsdijk en Anja Hilgers is hier echt op zijn plaats. Zij hebben die balans goed gevonden.’
Strippenkaart
‘Zonder de pilot hadden we het niet op deze manier gedaan!’ Bosch doelt op een in recordtempo ontwikkeld project in Zuid. ‘Het idee was heel simpel: twee strippenkaarten. Eentje voor peuters en kinderen uit de onderbouw, en eentje voor basisschoolkinderen uit de bovenbouw. Op de strippenkaarten staan allemaal sportieve uitdagingen. Van een hardlooprondje om de school tot koppeltjeduikelen, qua uitdagendheid steeds passend bij de leeftijdsgroep. Daarbij hebben we dus echt het brede netwerk ingezet en samengewerkt met nieuwe mensen die ik door de pilot veel beter heb leren kennen.’ Een deelnemer van de pilot benaderde bijvoorbeeld skeletonster Joska Le Conté die in no-time een videofilmpje maakte om de jonge deelnemers aan te ontmoedigen.
‘We hebben de challenge met z’n vieren gedaan. Jeroen Vos (fysiotherapeut in de wijk), Annelies Hol (Voorschool Ludens), Mariëlle van der Grift en ik (beiden sociaal makelaar voor DOCK).’
Overigens waren er niet alléén maar jonge deelnemers, ook de wijkagent en heel wat ouders hebben enthousiast meegedaan. Wat een volle strippenkaart opleverde? ‘Tja, met zoveel deelnemers konden we natuurlijk geen al te dure beloningen aanschaffen. Het werd een stuiterbal.’ Een schot in de roos, de kinderen waren er blij mee.
Bosch: ‘Overal in de wijk werden de strippenkaarten onder de aandacht gebracht. Uiteindelijk hebben er maar liefst tweeduizend kinderen meegedaan. Volgend jaar doen we dit weer!’ En veelzeggend: volgend jaar willen vele andere wijken in Utrecht ook zo’n actie opzetten.
Inhoud en inzicht
De pilot bestond uit drie bijeenkomsten die elk vier uur duurden, steeds met een maand ertussen. Doordat deels in vier subgroepen werd gewerkt en de resultaten daarvan aan elkaar gepresenteerd, kon er veel aan bod komen.
Gootzen: ‘We sloten steeds zoveel mogelijk aan op de praktijk, ook bij het delen van kennis en inzichten over leefstijl en eetgedrag. Logisch ook, want deze deelnemers herkennen bijvoorbeeld direct hoe leefstijl vaak samengaat met andere zaken die in de wijk spelen, zoals armoede of opvoedproblematiek.’
De belangrijkste opbrengst is wat Bosch betreft dat de pilot de verbindingen tussen de professionals versterkt heeft, ‘en dat die stevigere verbindingen zorgen voor nog meer kwaliteit van de activiteiten die je samen opzet voor de kinderen in de wijk!’
Meer informatie
JOGG verkent momenteel hoe de leerlijn geborgd kan worden. Wil je meer weten over de opzet en uitkomsten van deze pilot en hoe deze kan bijdragen aan het versterken van je lokale JOGG-werknet neem dan contact op met je JOGG adviseur of met lideke.middelbeek@jogg.nl
