Blog: Het magische kastje
In deze reeks blogs delen we persoonlijke ervaringen, kennis en visies van JOGG-medewerkers. Dit keer deelt Miriam Mühl (Projectmedewerker Gezonde Omgeving bij JOGG) haar ervaringen als ouder over de aantrekkingskracht van het magische kastje.
Sinds ruim acht maanden heb ik een functietitel erbij: “Moeder van Pieter”. Een functietitel waar je je negen maanden op probeert voor te bereiden. Een functie waar je de regie (weliswaar samen met je partner) in eigen handen hebt. Tot nu durf ik te zeggen dat ik mogelijk talent heb voor deze functie; het gaat goed, het is een blij ei, doet wat hij moet doen. So far so good. Niet te spreken over de korte nachten en radeloosheid waar je als ouder ook mee te maken krijgt. Welke voeding is goed voor mijn kind? Hoeveel moet hij slapen? Én ook de vraag: hoe ga je om met ‘het magische kastje’?
De wereld van een baby wordt steeds groter. De laatste tijd merken we dat ‘het magische kastje’ iets is waar Pieter zijn blik niet vanaf kan houden. Onder het magische kastje valt alles wat een scherm heeft: de tv, laptop, tabblad, smartphone, smartwatch maar ook het schermpje wat bij de crèche hangt om te zien wie er binnen komt. Het begon al bij twee maanden toen mijn vriend hem de fles gaf. Uit verveling pakte hij zijn telefoon erbij. Waarop ik zei: “Doe dat nou niet, straks denkt hij nog dat dit normaal is”. Vanaf toen is de regel ontstaan: geen telefoon tijdens het voeden. Maar hoe doen andere ouders dit?
Het digitale tijdperk is niet meer weg te denken. Smartphones zijn onderdeel geworden van ons dagelijkse leven. Bovendien kan je ook de krant lezen op je telefoon, geef je daarmee het verkeerde voorbeeld? Toch is het bizar om te zien hoe groot de aantrekkingskracht van het magische kastje is. Afgelopen weekend bleek het magische kastje, ook wel smart tv genoemd, wederom zijn onuitputtelijke aantrekkingskracht te vertonen. We waren met vrienden een weekendje weg. Het zoontje van onze vrienden was Peppa Pig aan het kijken. Ik ging naast hem zitten, met de gedachte: laat ik mij hier alvast eens in verdiepen. “Ik vind het saai, ik wil Paw Patrol kijken” zegt Karel. Zonder erover na te denken zeg ik tegen hem: “Daar kan ik wel wat aan doen”. Ik pak de afstandsbediening van hem over en klik Paw Patrol aan, zo gepiept. Ik vertel hem dat hij één aflevering mag kijken en dat hij dan aan mama moet vragen of hij er nog één mag kijken. Ik had het natuurlijk kunnen raden. De aflevering was afgelopen, de tv mocht absoluut niet uit en er moest nog een aflevering gekeken worden. De afstandsbediening had hij strategisch onder het kussen gestoken… Tjah wat doe je dan? Herkenbare situatie?
“Het digitale tijdperk biedt de jeugd veel moois, maar het is belangrijk dat ze hier bewust mee om leren gaan.”
Ik ben opgegroeid zonder smartphones en internet, Pieter weet straks niet beter. Net als generatie Z, ook wel de ‘digital natives’ genoemd. Je keek naar wat de pot schafte, er was alleen lineaire televisie. Tegenwoordig zijn we ‘on demand’ gewend. Alles is met één druk op de knop te bestellen. Het belangrijkste is dat we, zoals bij veel dingen in het leven, de juiste balans weten te vinden. Het digitale tijdperk biedt de jeugd veel moois, maar het is belangrijk dat ze hier bewust mee om leren gaan.
Bij het gezonder maken van de leefomgeving denk je misschien eerder aan de sport- of schoolomgeving. Maar, óók het magische kastje bevindt zich in een omgeving waar verleiding naar snoep of het aansporen tot binge watchen aanwezig is. En deze verleiding is er al voor de allerkleinsten. JOGG droomt van een mediaomgeving waarin het vanzelfsprekend is dat sociale media, streamingdiensten en games structureel bijdragen aan een gezonde leefstijl. Op landelijk niveau doen we dit door ons in te zetten voor een systeemverandering met minder online voedingsreclames en het stimuleren van beweging. Op lokaal niveau richten JOGG-gemeenten zich op verantwoord omgaan met media door structureel aandacht te geven aan mediawijsheid en mediaopvoeding. Zo hebben wij 2021 samen met JOGG-gemeenten Gooise Meren en Venray mee gedaan aan de Week van Mediawijsheid. Iets waar ik vanuit mijn nieuwe rol als “moeder” maar ook als projectmedewerker Gezonde Omgeving het belang van in zie. Want hoe mooi zou het zijn als online content, apps en games de jeugd verleidt tot gezonde voeding, beweging en voldoende slaap?
Van 25 maart t/m 1 april 2022 vinden de Media Ukkie Dagen plaats. Hierbij wordt aandacht gevraagd voor mediawijsheid in de opvoeding van kinderen van 0 tot 6 jaar. Middels het thema swipe, stap, sprong geven we antwoord op vragen, zoals: kun je een kind alleen met een tablet, tv, smartphone of boekje laten spelen of is samen beter? Hoe begeleid je een kind stap voor stap in de ‘digitale wereld’? Hoe zet je media in, zodat een kind er ook iets van leert en sprongen maakt? En hoe maak je keuzes die aansluiten op de ontwikkeling van het kind?
Vind jij dit ook belangrijke onderwerpen of maak jij je hier ook zorgen over? Kom ook in actie en sluit met jouw bibliotheek, onderwijsinstelling, kinderopvang of opvoedorganisatie aan bij de Media Ukkie Dagen en organiseer een activiteit, maak (les)materiaal of ga op een andere manier aan de slag met het onderwerp.
